Ortopedi ve Travmatoloji uygulamaları açısından aydınlatılmış onam

Bu çalışma tıbbi müdahaleyi hukuka uygun hale getiren aydınlatılmış rıza (aydınlatılmış onam) kavramı hakkındadır. Aydınlatılmış rıza aynı zamanda hastanın bilgilendirilme hakkıdır. Aydınlatma, hekim için bir borç, hasta için bir haktır. Hekimin geçerli bir rıza için hastayı, rahatsızlığı, tedavisi ve sonuçları konusunda ayrıntılı olarak aydınlatması gerekmektedir. Hukuken kabul edilebilir bir aydınlatılmış rıza için bilgilendirme ve rıza sürecinde önemli hususların neler olduğu bu çalışmada aktarılmıştır. Ayrıca bu makalede hastanın bilgilendirilmesi yükümlülüğü sonrası hastanın rızasının alınması anlatılmıştır. Bilgilendirme kapsamında; bilgilendirmenin temel özellikleri, bilgilendirmenin zamanı, bilgilendirmeyi yapacak kişi, bilgilendirilecek kişi, bilgilendirmenin şekli, şartı ve ispatı konuları irdelenmiştir. Bilgilendirme sonrası, rızanın temel özellikleri, kapsamı irdelenmiştir. Hasta hakkı ihlali hukuka aykırı eylem olacağından sorumluluğu gerektirmektedir. Geçerli bir aydınlatılmış onam alınmadan yapılan tıbbi müdahale hukuka aykırı olacak (bilgilendirilme hakkının ihlali söz konusu olacaktır) ve sorumluluğu gerektirecektir. Bu kapsamda bir hasta hakkı olan bilgilendirilme hakkının ihlalinde ve/veya rızasız tıbbi müdahale durumunda hastaya ya da hasta yakınlarına karşı hukuki, idari ve cezai olmak üzere hukuksal sonuçları bulunmaktadır. Son olarak da makalemizde aydınlatılmış onam kavramı Yargıtay Kararları ile örnekler verilerek aktarılmıştır.

Yazarlar:
Emine Ahşen OKTAY
Emine Ahşen Oktay (Dinç)

Anahtar Kelimeler : hasta hakkı; aydınlatılmış onam;bilgilendirilme hakkı; aydınlatma yükümü; hukuka uygun aydınlatılmış onam; onam formu

Dönem : 2020 | Cilt : 19 | Seri : 1 | Sayfalar : 38-50 | Doi : https://doi.org/10.14292/totbid.dergisi.2020.07

Okuma : 50 | İndirme : 249 | Yayınlama : Ocak-Şubat 2020